About Lesson
ปฏิกิริยาในชีวิตประจำวัน
เมื่อลืมตาตื่นนอนขึ้นมา ทันทีที่เราแปรงฟัน อาบน้ำและฟอกสบู่ ก็มีปฏิกิริยาเคมี (Chemical Reaction) หรือการเปลี่ยนแปลงทางเคมีเกิดขึ้น เมื่อเราทำอาหาร ก็มีปฏิกิริยาเคมีเกิดขึ้น เมื่อเราสตาร์ตเครื่องยนต์และขับรถไปทำงาน ก็มีปฏิกิริยาเคมีเกิดขึ้น ปฏิกิริยาเคมีเกิดขึ้นแม้กระทั่งตอนที่เรานำอาหารเข้าสู่ร่างกาย จึงดูเหมือนว่าปฏิกิริยาเคมีจะอยู่ทุกหนทุกแห่งรอบ ๆ ตัวเราในแต่ละวัน หรือเรียกว่าเป็นปฏิกิริยาเคมีในชีวิตประจำวันได้เลยทีเดียว
ในชีวิตประจำวันของคนเราเกี่ยวข้องกับปฏิกิริยาเคมีมากมาย ตัวอย่างของปฏิกิริยาเคมีที่เรามักเห็นและคุ้นเคยกันดี ได้แก่
ปฏิกิริยาเคมีที่พบในชีวิตประจำวันมีหลายชนิด เช่น ปฏิกิริยาการเผาไหม้ การเกิดสนิมของเหล็ก ปฏิกิริยาของกรดกับโลหะ ปฏิกิริยาของกรดกับเบส ปฏิกิริยาของเบสกับโลหะ การเกิดฝนกรด การสังเคราะห์ด้วยแสง ปฏิกิริยาเคมีสามารถเขียนแทนได้ด้วยสมการข้อความ ซึ่งแสดงชื่อของ สารตั้งต้นและผลิตภัณฑ์ เช่น เชื้อเพลิง + ออกซิเจน —–> คารบ์อนไดออกไซด์ + น้ำ
– ปฏิกิริยาการเผาไหม้เป็นปฏิกิริยาระหว่างสารกับออกซิเจน สารที่เกิดปฏิกิริยาการเผาไหม้ ส่วนใหญ่เป็นสารประกอบที่มีคาร์บอนและไฮโดรเจนเป็นองค์ประกอบ ซึ่งถ้าเกิดการเผาไหม้ อย่างสมบูรณ์จะได้ผลิตภัณฑ์เป็นคาร์บอนไดออกไซด์และน้ำ
– การเกิดสนิมเหล็กเกิดจากปฏิกิริยาเคมีระหว่างเหล็ก น้ำ และออกซิเจน ได้ผลิตภัณฑ์เป็นสนิมของเหล็ก
ปฏิกิริยาการเผาไหม้และการเกิดสนิมของเหล็กเป็นปฏิกิริยาระหว่างสารต่าง ๆ กับออกซิเจน
– ปฏิกิริยาของกรดกับโลหะ กรดทำปฏกิริยิากับโลหะได้หลายชนิด ได้ผลิตภัณฑ์เป็นเกลือของโลหะและแก๊สไฮโดรเจน
– ปฏิกิริยาของกรดกับสารประกอบคาร์บอเนตได้ผลิตภัณฑ์เป็นแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ เกลือของโลหะ และน้ำ
– ปฏิกิริยาของกรดกับเบสได้ผลิตภัณฑ์เป็นเกลือของโลหะและน้ำ หรืออาจได้เพียงเกลือของโลหะ
– ปฏิกิริยาของเบสกับโลหะบางชนิดได้ผลิตภัณฑ์เป็นเกลือของเบสและแก๊สไฮโดรเจน
– การเกิดฝนกรดเป็นผลจากปฏิกิริยาระหว่างน้ำฝนกับออกไซด์ของไนโตรเจนหรือออกไซด์ของซัลเฟอร์ ทำให้น้ำฝนมีสมบัติเป็นกรด
– การสังเคราะห์ด้วยแสงของพืชเป็นปฏิกิริยาระหว่างแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์กับน้ำ โดยมีแสง ช่วยในการเกิดปฏิกิริยาได้ผลิตภัณฑ์เป็นน้ำตาลกลูโคสและออกซิเจน
ปฏิกิริยานี้เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของเราโดยตรง เพราะนี่คือกระบวนการผลิตอาหารที่สำคัญของโลก อีกทั้งยังเป็นการเปลี่ยนก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ให้เป็นก๊าซออกซิเจนที่เราสามารถใช้หายใจด้วย
ภาพ : Shutterstock
สมการเคมีของกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสง
6CO2 + 6H2O + light —-> C6H12O6 + 6O2
คาร์บอนไดออกไซด์ + น้ำ + แสง —-> กลูโคส + ออกซิเจน
ภาพปก : Pixabay