เอกสารประกอบบทเรียน บทที่ 4 โมลและสูตรเคมี

โมล (Mole) และสูตรเคมี

1. โมล (Mole) คืออะไร?

• โมล (Mole) เป็นหน่วยที่ใช้ในการวัดจำนวนอนุภาค (อะตอม, โมเลกุล, ไอออน, หรืออนุภาคอื่นๆ) ในสารเคมี โดย 1 โมลมีจำนวนอนุภาคเท่ากับค่าคงที่ของอาโวกาโดร (Avogadro’s number) ซึ่งมีค่าประมาณ 6.022×10^23 อนุภาค

2. วิธีคำนวณจำนวนโมล

• จำนวนโมลสามารถคำนวณได้จากสูตร:

n=m/M​

โดยที่:

• n คือ จำนวนโมล (mol)

• m คือ มวลของสาร (กรัม)

• M คือ มวลอะตอม/โมเลกุลของสาร (กรัม/โมล)

3. มวลอะตอม/โมเลกุล (Molar Mass)

• มวลอะตอมหรือมวลโมเลกุลคือมวลของสารในหน่วยกรัมต่อโมล (g/mol) เช่น มวลโมเลกุลของน้ำ (H₂O) คือ 18.015 g/mol

4. การใช้สูตรเคมีเพื่อหาจำนวนโมล

• เมื่อมีสูตรเคมี เช่น H2OH, NaCl, CO2​ เราสามารถหาจำนวนโมลจากมวลที่มีได้ โดยการใช้มวลอะตอมของแต่ละธาตุในการคำนวณ

5. สูตรเคมี

• สูตรเคมี (Chemical Formula) คือ การแสดงออกถึงองค์ประกอบของสารในรูปของสัญลักษณ์ของธาตุต่างๆ โดยบ่งบอกจำนวนอะตอมในแต่ละโมเลกุล เช่น H2OH(น้ำ), NaCl(เกลือ)

6. ความสัมพันธ์ระหว่างโมลและจำนวนโมเลกุล

• ถ้ามี 1 โมลของสารใดสารหนึ่ง จะมีจำนวนโมเลกุลหรืออะตอมเป็น 6.022×10^23

7. ตัวอย่างการคำนวณ

• คำนวณจำนวนโมลในน้ำ 36 กรัม: มวลโมเลกุลของน้ำ = 18 g/mol

  n=36/18=2 โมล

8. การคำนวณจากมวลและจำนวนโมล

• สมมุติว่าเราอยากทราบมวลของ 2 โมลของสาร NaCl: มวลโมเลกุลของ NaCl = 58.5 g/mol

  m=n×M=2×58.5=117 กรัม

9. การใช้สูตรเคมีในการคำนวณปริมาณสาร

• ถ้าเรารู้จำนวนโมลและสูตรเคมีแล้ว เราสามารถคำนวณมวลหรือปริมาณสารที่เกี่ยวข้องได้ เช่น การคำนวณปริมาณเกลือจากจำนวนโมลของ NaCl

10. สูตรเคมีและการเปลี่ยนแปลงในปฏิกิริยาเคมี

• ในปฏิกิริยาเคมี สูตรเคมีช่วยในการคำนวณจำนวนสารที่ใช้และผลิตจากปฏิกิริยา เช่น ปฏิกิริยาระหว่างน้ำกับคาร์บอนไดออกไซด์ในการสังเคราะห์ด้วยแสง